IPM VNMKV PARBHANI

पिकावर येणा­या अनेक प्रकारच्या किडी आणि त्यापासून होणा­या नुकसानीची जाणीव सर्वांना आहेच. किडीचे नियंत्रण करायचे झाल्यास रासायनिक किटकनाशकाचा वापर या एकाच बाबीचा विचार केला जातो. किडींचे नियंत्रण केवळ रासायनिक किटकनाशकाचा वापर करून यशस्वीरित्या होत नाही. किडींचे नियंत्रण करणे म्हणजे त्यांचा समुळ नायनाट करणे असे नव्हे. त्यामुळे या किडींचे समुळ उच्चाटन करण्याचा विचार सोडून देऊन “जगा व जगू द्या” या उक्तीप्रमाणे त्यांचे व्यवस्थापन विविध पध्दतीचा वापर करून केला पाहिजे. एकात्मिक कीड व्यवस्थापन म्हणजे एकमेकास पूरक अशा सर्व तंत्रज्ञानाचा वापर करुन किडीची संख्या कमी करणे जेणेकरुन ती आर्थिक नुकसानीच्या पातळीखाली असेल. एकात्मिक कीड व्यवस्थापन म्हणजे मशागतीय, यांत्रिक, जैविक व रासायनिक या पध्दतीचा अवलंब करुन किडीचे व्यवस्थापन करणे, जेणेकरुन आर्थिक, आरोग्य व पर्यावरणीय धोके कमी होतील.

Many people are aware of the many types of pests coming on crop and the damage caused by it. In order to control pests, the use of chemical pesticides is considered to be the only one. Control of insects is not done successfully by using only chemical insecticides. Controlling insects does not mean to destroy their pest. Therefore, by abandoning the idea of ​​annihilating the pests of these pests, they should be managed using various methods, as the motto "Let Live and Live". Integrated Pest Management, using all such technologies, to reduce the number of pests so that it is below the level of financial loss. Integrated pest management is the use of mechanized, mechanical, biological and chemical methods to manage the pest, in order to reduce the economic, health and environmental hazards.